Boom w branży ogrodniczej sprzyja tworzeniu się ogólnopolskich i regionalnych organizacji, których głównym celem jest osiągnięcie lepszych wyników handlowych. W jakim kierunku podąża rozwój stowarzyszeń? Jaką rolę mogą odegrać w przyszłości?
Tekst: Marcin Fajerski
W wielu krajach Europy stowarzyszenia i organizacje profesjonalistów z branży ogrodniczej stanowią wyznacznik rozwoju tego rynku, a także decydują o jego zaawansowaniu w reagowaniu na pojawiające się trendy.
We Francji i w Anglii takich grup branżowych jest bardzo dużo, a we Włoszech tylko jedna znacząca. W związku z tym nasuwa się wniosek, że to skuteczność działania tych zrzeszeń i spektrum oferowanych przez nie korzyści decyduje o sukcesie biznesowym, a nie ich liczba czy też liczebność.
W imię promocji
Stowarzyszenia występujące w państwach europejskich wyróżniających się wysokim stopniem rozwoju biznesu ogrodniczego możemy podzielić na kilka grup: organizacje zrzeszające detalistów, grupy tworzone przez szkółkarzy albo producentów oraz formacje, do których należą zarówno właściciele centrów ogrodniczych, producenci, dystrybutorzy, jak i osoby zajmujące się marketingiem. O ile stowarzyszenia samych właścicieli centrów ogrodniczych, producentów czy szkółkarzy są dość powszechne w Europie, o tyle organizacje jednoczące pod jednym szyldem dostawców, odbiorców i szkoleniowców stanowią rzadkość. Wyjątkiem od reguły jest PromoGiardinaggio we Włoszech. Prezes stowarzyszenia Luca Pelliciari opowiada o jego roli: – Promowanie kultury ogrodniczej w mediach konsumenckich i wśród lokalnych społeczności bardzo szybko stało się nadrzędnym celem PromoGiardinaggio. Nasza organizacja realizowała już dwie zakrojone na szeroką skalę kampanie, w tym jedną naukową. Promowaliśmy ogrodnictwo wśród mieszkańców terenów zurbanizowanych (slogan „Warzywa z ogrodu nie jeżdżą metrem”). Podjęliśmy się też organizowania kongresów uniwersyteckich, mających przygotować przyszłe pokolenie biznesmenów do wejścia na rynek ogrodniczy – podsumowuje.
Przykład PromoGiardinaggio zasługuje na uwagę, ponieważ organizacja ta promuje trendy ogrodnicze przede wszystkim wśród konsumentów, co przynosi wymierne korzyści i detalistom, i dystrybutorom. Takich stowarzyszeń w Europie wciąż jest niewiele, jednak można zaobserwować, iż zarówno szkółkarzom, jak i właścicielom placówek detalicznych coraz bardziej zależy na kreowaniu pozytywnego wizerunku marketingowego wśród hobbystów ogrodnictwa.
Niemiecka jakość
Dzięki dobremu zorganizowaniu i wysokorozwiniętej branży ogrodniczej Niemcy mogą poszczycić się wieloma stale rozwijającymi się stowarzyszeniami. Co istotne, często w tych samych grupach pojawiają się przedstawiciele marketów DIY i niezależni właściciele centrów ogrodniczych. Taką organizacją jest np. BHB (Bundesverband Deutscher Heimwerker-, Bau- und Gartenfachmärkte e.V. – Federalne Stowarzyszenie Niemieckich Sklepów DIY i Centrów Ogrodniczych).
Na tle innych krajów europejskich Niemcy odznaczają się wyjątkowo dużą liczbą stowarzyszeń profesjonalistów z określonych sektorów rynku. Warto zwrócić tu uwagę na BIAG (Barbecue Industry Association Grillverband – Stowarzyszenie Przemysłu Barbecue Grillverband) oraz VdM (Verbang der Motoristen – Stowarzyszenie Sprzedawców Ogrodniczego Sprzętu Zmechanizowanego).
Najważniejszą jednak rolę w niemieckiej branży ogrodniczej odgrywają organizacje IVG (Industrieverband Garten – Stowarzyszenie Niemieckiego Przemysłu Ogrodniczego) oraz VDG (Verband Deutscher Garten-Center – Stowarzyszenie Niemieckich Centrów Ogrodniczych). Ute Roggendorf, redaktor naczelna magazynu „Markt in Grün”, mówi o ich roli: – Początkowo niektórzy operatorzy na rynku jednoczyli się tylko w charakterze grup zakupowych, m.in. w celu uzyskania lepszych warunków cenowych. Później jednak organizacje te zorientowały się, że należy przywiązywać większą wagę do kwestii marketingu i logistyki. Dlatego obecnie stowarzyszenia te mogą zaoferować o wiele większą pomoc zrzeszonym profesjonalistom – tłumaczy.
Podstawą działalności IVG i VDG są szkolenia i edukacja. Dlatego wciąż przyciągają one nowych chętnych do wstąpienia w swoje szeregi. Trzeba przy tym zaznaczyć, że nie tylko zapewniają one profesjonalne seminaria i warsztaty, ale też wysyłają wyspecjalizowany personel do placówek.
Niezależnie, ale razem…
Rynek ogrodniczy w Polsce rozwija się w sposób coraz bardziej dynamiczny, czemu towarzyszy organizowanie się coraz większej liczby stowarzyszeń profesjonalistów, którym zależy na osiągnięciu wspólnych celów sprzedażowych, wymianie doświadczeń i promocji trendów ogrodniczych. To z kolei korzystnie wpływa na działanie organizacji istniejących w branży od lat, które starają się zapewnić wstępującym w ich szeregi coraz lepsze warunki członkostwa.
Stowarzyszenia jednak nadal mają bardzo szerokie pole manewru i inwestycji, które mogą przysłużyć się wszystkim zrzeszonym osobom. Wciąż brakuje np. polskich organizacji, które skutecznie promowałyby trendy ogrodnicze wśród konsumentów, mimo iż to od tego rodzaju działań marketingowych zależy tak naprawdę koniunktura na rynku ogrodniczym.
Jeśli chodzi o grupy detalistów, ich potencjał rozwojowy ciągle rośnie. W przyszłości właściciele centrów ogrodniczych mogą np. tworzyć grupy zakupowe z dużą siłą przetargową. Na pewno zwiększy to konkurencyjność niezależnych placówek wobec marketów DIY z kapitałem zagranicznym. Ponadto zrzeszenia detalistów zapewniają im możliwość budowania logistycznej sieci dostawców oraz dystrybuowania własnych marek produktów.
Należy jednak zauważyć, iż czołowe zrzeszenie polskich detalistów w branży, czyli Polskie Stowarzyszenie Centrów Ogrodniczych, coraz lepiej realizuje swoje zadania i mocniej angażuje się w działania na rzecz rozwoju placówek. Świadomość profesjonalistów należących do stowarzyszenia wyraźnie się zwiększa, zwłaszcza w zakresie metod i technik sprzedaży, a także tworzenia pozytywnego wizerunku wśród konsumentów. Poza tym organizacja ta czynnie uczestniczy w najważniejszych w kraju targach branżowych, oferując szkolenia i seminaria na wysokim poziomie i coraz lepiej reprezentuje detalistów za granicą, o czym świadczy intensyfikacja współpracy z IGCA (International Garden Centre Association – Międzynarodowe Stowarzyszenie Centrów Ogrodniczych).
Innego rodzaju organizację stanowi Agro Team firmy Sumin. Mamy tu bowiem do czynienia z pierwszą w Polsce niezależną siecią polskich sklepów ogrodniczych. Placówkom tym zapewnia się nie tylko narzędzia marketingowe, pozwalające konkurować z innymi podmiotami gospodarczymi, ale także pełną i profesjonalną obsługę logistyczną. Rozbudowany system dostaw własnym transportem oraz umowy z firmami kurierskimi gwarantują z kolei ciągłość dostaw do każdego ze sklepów. Ponadto sieć prowadzi akcje promocyjne przeznaczone dla swoich sklepów połączone z możliwością reklamy w lokalnych mediach i prasie.
Takich formacji nastawionych na osiągnięcie określonych celów biznesowych pod wspólnym szyldem w Polsce pojawia się coraz więcej i osiągają one coraz lepsze wyniki biznesowe. Wśród nich nie wolno zapominać o Polskiej Grupie Ogrodniczej, której działalność finansowana jest z kapitału akcyjnego spółki i nadprowizji. Trzeba przy tym nadmienić, iż grupa ta skupia nie tylko sklepy i centra ogrodnicze, lecz również hurtownie, co pozwala sieci na ciągłą rozbudowę bazy dostawców i lepsze kontrolowanie koniunktury rynkowej.
Mówią jaskółki: najlepsze spółki
W ostatnich latach przybywa w Polsce stowarzyszeń producentów z poszczególnych sektorów rynku, a także grup broniących interesów członków wobec organów władzy i reprezentujących te zrzeszenia poza granicami naszego kraju. Do tego rodzaju organizacji należą: Stowarzyszenie Producentów Ozdobnych Roślin Cebulowych, Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin, Polska Izba Nasienna oraz spółka Kwiaty Polskie.
Na szczególną uwagę zasługuje Związek Szkółkarzy Polskich, który kładzie zdecydowanie większy niż kiedyś nacisk na promocję zieleni (Agencja Promocji Zieleni), popularyzację wiedzy o drzewach, krzewach i bylinach oraz upowszechnianie nowoczesnych metod produkcji. Rozwija się również czołowe przedsięwzięcie stowarzyszenia, jakim jest wystawa „Zieleń to życie”. Ponadto ZSP organizuje interesujące warsztaty i szkolenia, angażując wysokiej klasy specjalistów.
Reasumując, aktywność stowarzyszeń tak detalistów, jak producentów i dystrybutorów pozwala na bardzo pomyślne prognozy dla branży ogrodniczej. Będzie wymagało to jednak takiego samego zaangażowania i kreatywności ze strony osób przewodzących stowarzyszeniom, jak i ze strony członków przyjmowanych w szeregi tych organizacji.
Matthew Appleby
redaktor naczelny
„Garden Retail”
W wielkiej Brytanii branżę ogrodniczą reprezentuje kilka znaczących organizacji zrzeszających wysokiej klasy profesjonalistów. Do Stowarzyszenia Centrów Ogrodniczych w Anglii (The Garden Centre Association) należy 150 placówek o naprawdę dobrej renomie. Zadaniem stowarzyszenia jest ich audyt i organizowanie regionalnych spotkań dla detalistów oraz konferencji, podczas której zebrani podsumowują ostatni rok sprzedaży i wyznaczają dalekosiężne cele biznesowe na rok następny.
Ogrodnicze Stowarzyszenie Handlu (The Horticultural Trades Association) zrzesza już kilka tysięcy członków. W ich imieniu organizacja wdraża rozmaite programy i kampanie mające na celu uświadamianie detalistów i poprawienie koniunktury na rynku ogrodniczym.
Do Stowarzyszenia Producentów w Przemyśle Ogrodniczym (The Garden Industry Association) należy kilkuset dostawców dla centrów ogrodniczych. Zrzeszenie to powstało przede wszystkim z zamysłem poprawienia współpracy między placówkami i dystrybutorami.
Wszystkie te stowarzyszenia funkcjonują niezależnie od siebie, ale częstokroć jednoczą się, by osiągnąć lepsze wyniki w handlu i pomóc profesjonalistom usprawnić ich działania biznesowe.
Wypromować ogrodnictwo
Paolo Milani,
dyrektor generalny
PromoGiardinaggio
11 września 2008 roku powstało we Włoszech stowarzyszenie o charakterze non profit PromoGiardinaggio, którego celem jest promowanie kultury ogrodniczej wśród konsumentów oraz amatorów ogrodnictwa. Organizacja zrzesza obecnie 62 członków, w tym 48 producentów, dwie spółki (Oxadis/Vilmorin i Excel), jedną sieć sklepów (Floragard) oraz 14 detalistów reprezentujących w sumie 50 centrów ogrodniczych.
PromoGiardinaggio skupia się na organizowaniu platformy komunikacji dla osób z branży ogrodniczej i promowaniu trendów ogrodniczych. Dla przykładu w 2011 roku nasza organizacja wraz z agencją Nielsen współrealizuje projekt za 50 tys. euro, mający na celu zbadanie ogrodniczych trendów wśród 6 tys. rodzin.
Ute Roggendorf,
redaktor naczelna
„Markt in Grün”
Najlepszym przykładem zaangażowanego stowarzyszenia w Niemczech jest VDG (Verband Deutscher Garten-Center – Stowarzyszenie Niemieckich Centrów Ogrodniczych). Przejrzysta struktura organizacyjna i czytelny podział obowiązków między zrzeszonymi również przyczyniają się do sukcesu tej organizacji. VDG rozwija się, co pozwala członkom aranżować seminaria i warsztaty w centrach ogrodniczych, umożliwia wizyty w członkowskich placówkach oraz podróże do zagranicznych centrów ogrodniczych, m.in. w Anglii i Szwajcarii. Ponadto stowarzyszenie VDG wspiera grupy początkujących detalistów, którzy mają przejąć centra ogrodnicze po krewnych, współpracuje z organizacjami europejskimi jak IGCA, organizuje spotkania podsumowujące całoroczną sprzedaż i oferuje własne marki produktów (5 rodzajów podłoży, 32 specjalistyczne nawozy i jedną mieszankę nasion traw). Warto też dodać, że zrzeszeni stworzyli system certyfikacyjny dla optymalizowania stopnia rozwoju placówek, lepszej orientacji klientów i oceny kompetencji pracowników. Co roku najbardziej zasłużonym detalistom przyznaje się również zaszczytny tytuł FachGartenCenter (Fachowe Centrum Ogrodnicze).
Robert Chylewski
prezes
Polska Grupa Ogrodnicza
Polska Grupa Ogrodnicza, zrzeszająca obecnie 107 podmiotów gospodarczych, przyjmuje formę spółki akcyjnej, której działalność finansowana jest z kapitału i nadprowizji. Głównymi celami naszej grupy stowarzyszającej zarówno sklepy, centra, jak i hurtownie ogrodnicze są: ciągłe poszerzanie oferty towarowej dla swych akcjonariuszy, zwiększanie potencjału biznesowego poprzez przyjmowanie kolejnych firm do spółki oraz tworzenie własnej sieci centrów ogrodniczych. Warunki i korzyści oferowane przez grupę wciąż przyciągają nowych członków. W 2010 roku PGO utrzymała wzrost w obrotach i liczbie nowych dostawców. Spółka otworzyła pierwsze własne centrum ogrodnicze, które doskonale przyjęło się na lokalnym rynku, co skłania nas do dalszych inwestycji w sieć własnych obiektów.
Magdalena Tomżyńska
wiceprezes
Związek Szkółkarzy Polskich
Z małego stowarzyszenia, liczącego początkowo kilkunastu członków, Związek Szkółkarzy Polskich stał się opiniotwórczą organizacją zrzeszająca obecnie 183 właścicieli i współzałożycieli najprężniej działających gospodarstw szkółkarskich. W samym ubiegłym roku przybyło nam 22 członków zwyczajnych. Od lat staramy się budować markę naszego stowarzyszenia, aby było kojarzone z rzetelnymi, współpracującymi ze sobą producentami; bogatym asortymentem drzew, krzewów, pnączy i bylin; a także wiedzą, fachowością i chęcią dzielenia się informacjami.
Cele te realizujemy, organizując m.in. ekspozycje na wystawach krajowych i zagranicznych pod logo ZSP (Cwiety, IPM Essen, Gardenia). Sukcesem też okazała się wystawa „Zieleń to życie”, w której wzięło udział 68 szkółek zrzeszonych w Związku oraz ponad 200 innych firm z kraju i z zagranicy. Dzięki wydaniu katalogu szkółek i broszur informacyjnych większość naszych klientów wie już, gdzie kupić rośliny. W 2010 roku doprowadziliśmy też do opisania 40 proc. roślin z 6700 taksonów będących w produkcji naszych członków, co jest równoznaczne z całą ofertą rynkową w Polsce. Organizowaliśmy również konferencje merytoryczne dla samorządowców i osób odpowiedzialnych za zieleń w miastach i gminach.
Paweł Szerypo
key account manager
Kwiaty Polskie
Kwiaty Polskie – Grupa Producentów Sp. z o.o. powstała w 2003 roku, tworząc konsorcjum składające się z dziewięciu wiodących w Polsce gospodarstw ogrodniczych. Głównym celem założenia grupy było stworzenie bardziej atrakcyjnej oferty, skierowanej głównie do sieci DIY istniejących wówczas na polskim rynku, z dużą dostępnością poszczególnych produktów oraz sporymi możliwościami logistycznymi. Wyróżnienie spółki tytułem „Odkrycie Roku” na Krajowej Wystawie Ogrodniczej w 2004 roku w Poznaniu, potwierdziło tylko słuszność idei zrzeszania. Jak mówi stare porzekadło: „W jedności siła”.
Michał Fogg
prezes
Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin
PSOR zrzesza obecnie 30 osób związanych zawodowo z ochroną roślin, zajmujących się na co dzień dystrybucją i promocją środków wyprodukowanych przez matczyne koncerny.
Celem nadrzędnym Stowarzyszenia jest promocja zrównoważonej ochrony roślin we wszelkich uprawach: nie tylko ogrodniczych, rolniczych ale także przydomowych.
Stowarzyszenie aktywnie uczestnicząc w publicznej debacie nad nowymi rozwiązaniami prawnymi dotyczącymi dopuszczania do obrotu oraz stosowania środków ochrony roślin, stara się reprezentować przede wszystkim zdrowy rozsądek, racjonalność i gospodarność w produkcji.
W Europie istnieje niestety spora grupa społeczna, która, racjonalizując gospodarstwo domowe, odmawia sobie świeżych owoców i warzyw. Zadaniem PSOR jest promowanie takiego modelu produkcji, by każdy mógł zjeść co najmniej jedno jabłko dziennie, by świeża sałata, pomidory nie były czymś nadzwyczajnym w codziennej diecie.
Prowadząc szkolenia, wykłady, dostarczając materiałów informacyjnych przykładamy wielką wagę do poziomu wiedzy sprzedawców środków ochrony roślin.
Bogdan Królik
prezes
Stowarzyszenie Producentów Ozdobnych Roślin Cebulowych
Stowarzyszenie Producentów Ozdobnych Roślin Cebulowych powstało w 1994 roku i zrzesza obecnie 72 członków. Do SPORC należą najlepsi producenci roślin cebulowych w Polsce, hodowcy oraz naukowcy. Głównym celem działalności stowarzyszenia jest upowszechnianie nowoczesnych metod produkcji ozdobnych roślin cebulowych o najwyższej jakości oraz reprezentowanie interesów swoich członków wobec organów władzy państwowej i samorządowej. Zajmujemy się organizacją m.in. konferencji producentów z naszego sektora rynku oraz wystaw tych roślin. SPORC wydaje również biuletyn, w którym można znaleźć bardzo wiele interesujących tematów. Redakcją biuletynu zajmują się prof. Teresa Orlikowska i dr Dariusz Sochacki.
Leszek Kurowski
prezes
Polskie Stowarzyszenie Centrów Ogrodniczych
Stowarzyszenie działa od 1999 roku i obecnie zrzesza członków związanych z 54 centrami ogrodniczymi oraz 5 członków wspierających. Łączna liczba członków, razem z członkami rodzin i wspólnikami, wynosi według stanu na dzień 31 stycznia 2011 roku 66 osób.
Stowarzyszenie w swoich działaniach realizuje cele statutowe, takie jak np.: wyjazdy studyjne do Holandii i Anglii poświęcone bliższemu poznaniu zasad funkcjonowania szeroko pojętej branży ogrodniczej, a także zajmuje się organizacją wyjazdów w celu wspólnych zakupów połączonych ze zwiedzaniem szkółek i centrów ogrodniczych w Polsce i za granicą. Ponadto corocznie, przy okazji spotkań na Walnym Zgromadzeniu oraz targów Gardenia, przygotowywane są szkolenia skierowane do pracowników oraz menedżerów i właścicieli centrów ogrodniczych.
W 2010 roku PSCO było partnerem konferencji szkoleniowej „Centrum ogrodnicze – sukces gwarantowany” podczas wystawy „Zieleń to życie”, w której wzięły udział 73 osoby z centrów ogrodniczych naszego stowarzyszenia.
Karol W. Duczmal
prezes
Polska Izba Nasienna
Polska Izba Nasienna, będąca gospodarczym samorządem nasiennym, funkcjonuje w oparciu o ustawę o izbach gospodarczych i kontynuuje działalność dwóch przedwojennych stowarzyszeń: Związku Hodowców, Wytwórców i Kupców Nasiennych oraz Polskiego Związku Wytwórców Nasion Ogrodowych. Dorobkiem tych związków jest stworzenie podwalin gospodarki nasiennej, zorganizowanie krajowego, samorządowego sektora nasiennego, ustanowienie Rejestrów Odmian Roślin Rolniczych i Warzywnych, opracowanie metod i ustanowienie Przepisów i Regulaminu Kwalifikacji Nasion, promowanie użycia nasion kwalifikowanych, kontraktowanie produkcji nasiennej i jej kwalifikacji. Dzięki niej wprowadzono do uprawy 370 nowych odmian roślin rolniczych i 37 roślin warzywnych, a produkcja kwalifikowanego materiału siewnego pokrywała ówczesne potrzeby rynku.
Członkowie PIN to obecnie 90 przedsiębiorstw, w tym przedsiębiorstwa hodowli roślin oraz większość liczących się przedsiębiorstw nasiennych. PIN wydaje też kwartalnik „Hodowla Roślin i Nasiennictwo” – jest to jedyne pismo fachowe dla branży nasiennej.