Raport „Shopper Barometr Polska 2022” przygotowany we współpracy firm in-Store Media Polska i Ipsos Polska przynosi wiele ciekawych wniosków na temat zmian w zachowaniach konsumentów w ciągu ostatnich dwóch lat. Na rynku umacnia się pozycja dyskontów, coraz większego znaczenia nabierają promocje, już 14% konsumentów robi codziennie zakupy przez Internet, ale ciągle dominującym kanałem dystrybucji są sklepy stacjonarne
Tekst: Michał Gradowski
Raport „Shopper Barometr Polska 2022” odpowiada na pytanie jak zmieniły się nawyki zakupowe polskich konsumentów przez ostatnie dwa lata. Badanie przeprowadzono metodą CAWI (ankiety w formie elektronicznej) w marcu 2022 r. na reprezentatywnej próbie ponad tysiąca Polaków, a tytułowy shopper to inaczej „każdy kupujący wchodzący do sklepu i sięgający po dowolną kategorię produktową”. Dane te zestawiono z badaniem przeprowadzonym w październiku 2019 r., w którym ankietowani odpowiadali na identyczne pytania. Jakie są najważniejsze dane, które można znaleźć w raporcie in-Store Media Polska i Ipsos Polska?
Zakupy wciąż sprawiają frajdę
Przede wszystkim dla 77% badanych zakupy są przyjemnością, a nie przykrym obowiązkiem (23% wskazań). 74% ankietowanych robi duże zakupy raz w tygodniu i mniejsze, kiedy czegoś potrzebuje. O 3% spadła liczba konsumentów robiących duże zakupy raz na dwa tygodnie lub rzadziej. Pomimo pandemii sklepy stacjonarne pozostają głównym kanałem zakupowym dla Polaków. Najpopularniejsze kanały dystrybucji to dyskonty (89%); hipermarkety o bardzo dużej powierzchni ponad 2500 m kw., z parkingiem (42%, spadek o 8 pkt. procentowych) oraz supermarkety o dużej powierzchni, z parkingiem lub bez (41%).
Ponadto 14% Polaków robi codziennie zakupy przez Internet, a 41%
kupujących online korzysta z tego kanału przynajmniej raz w tygodniu.
Główne powody dokonywania codziennych zakupów online to potrzeba nabycia specyficznego produktu trudnego do dostania w tradycyjnych sklepach (50% wskazań) oraz brak czasu (41%).
Co decyduje o wyborze konkretnego sklepu? Najważniejsze aspekty dotyczące zakupów dla polskich kupujących to szeroki asortyment, możliwość osobistego wyboru produktów (zaleta sklepów stacjonarnych) oraz promocje. Bardzo istotna jest także atmosfera w sklepie oraz „życzliwość” doceniana przez 2/3 shopperów.
Wpływ pandemii i wojny
W ciągu ostatnich dwóch lat pandemia i wojna bezpośrednio oraz pośrednio wpływały na decyzje konsumentów. Połowa Polaków deklaruje, że pandemia miała negatywny wpływ na dochody ich gospodarstwa domowego. Podobny odsetek badanych deklaruje, że wojna w Ukrainie wpłynęła na to, jak robią codzienne zakupy. Zazwyczaj ten wpływ polega na unikaniu kupowania rosyjskich produktów lub produktów od firm, które nie wycofały się z Rosji, albo na redukowaniu wydatków poprzez poszukiwanie promocji cenowych lub wybieranie tańszych produktów.
Poza tym co drugi polski shopper oczekuje od marek, że będą odpowiedzialne społecznie: zwraca uwagę na działania CSR oraz ma wrażenie, że marki nadal nie robią wystarczająco dużo w tym zakresie.
Z raportu „Shopper Barometr Polska 2022” możemy się też dowiedzieć ile średnio wydają konsumenci w czasie różnych rodzajów zakupów. W przypadku „dużych zakupów na zapas” to średnio 251 zł, „zakupy na specjalną okazję” to średnio wydatek rzędu 168 zł, „zakupy, aby skorzystać z promocji” są warte 94 zł, a „zakupy kilku brakujących produktów” średnio uszczuplają portfel konsumentów o 77 zł.
Lista nieobowiązkowa
Ciekawe są także dane dotyczące planowania zakupów. Choć 77% kupujących robi listę zakupów przed wyjściem do sklepu, to tylko jedna na dziesięć osób korzystających z tej listy trzyma się jej ściśle i nie interesuje się innymi produktami w sklepie.
Wśród czynników powodujących zmianę zazwyczaj kupowanej marki najbardziej liczy się rekomendacja bliskiej osoby (77%), informacja w sklepie np. plakat czy ekran reklamowy (59%), programy telewizyjne i artykuły prasowe (57%), reklama w Internecie (56%), media społecznościowe (55%) i reklama telewizyjna (54%).
