Szkółka Drzew i Krzewów Ozdobnych Nowacki położona w Piotrkowie Kujawskim ma już prawie ćwierć wieku, istnieje na rynku od 1992 r. Od 16 lat przynależy do Związku Szkółkarzy Polskich. Specjalizuje się m.in. w formowaniu szpalerów z drzew, które obecnie przeżywają renesans
Tekst: Krzysztof Nowacki
Szkółka Nowacki specjalizuje się w produkcji: drzew alejowych, krzewów liściastych, materiału iglastego, roślin żywopłotowych oraz traw i bylin. Prowadzi sprzedaż hurtową, obsługując centra ogrodnicze, projektantów zieleni, urzędy miast i gmin oraz inne instytucje komunalne, a także gospodarstwa szkółkarskie. Dużą część sprzedaży stanowi export. Przy szkółce działa również punkt sprzedaży detalicznej.
Trendy w ogrodzie
Moda ogrodowa, tak jak „ubraniowa”, ulega ciągłym przemianom. Zmieniają się preferowane przez klientów rośliny, kolory i style. Jednak co jakiś czas trendy zataczają koło. Tak jest w przypadku modnych już w baroku szpalerów z drzew, które obecnie zdobywają coraz więcej zwolenników. Ich popularność wynika z faktu łatwości w dopasowaniu do ogrodów, doskonale prezentują się w ogrodach klasycznych, jak i nowoczesnych. Ponadto szpalery z drzew warto polecać klientom, którzy chcą wyznaczyć granice ogrodu, punkt centralny, podzielić przestrzeń na specjalne strefy, czy ozdobić mury lub ściany. Kształt i wielkość korony jest dowolna. Może być prostokątem, kwadratem, trójkątem czy idealnym stożkiem w zależności od potrzeb nabywców. Najpopularniejsze gatunki szpalerowe to lipa, grab, platan i kasztanowiec.
Lipy są drzewami długowiecznymi i rosną dość szybko, więc po kilkudziesięciu latach mogą osiągać wielkie rozmiary. Dodać tutaj jednak należy, że lipy są jednymi z najlepszych drzew do cięcia i formowania, dzięki czemu można je sadzić nawet w niewielkim ogrodzie. Strzyżone korony z tych drzew mogą mieć fantazyjne kształty i przyjmować bardzo małe rozmiary. Sadząc lipy w jednym rzędzie i przypinając rosnące pędy do konstrukcji z bambusów i rozciągniętych w jednej płaszczyźnie drutów, można uzyskać bardzo efektownie wyglądające szpalery. Zdaniem Krzysztofa Nowackiego, właściciela szkółki: – Szpalery z lip formowanych na kandelabry lub o łączonych koronach mogą być tworzone z roślin posadzonych niewiele ponad metr od siebie.
Do tworzenia szpalerów z lip można polecić m.in.:
Tilia cordata ‘Simone’ – lipę drobnolistną
Jest to odmiana wyselekcjonowana z siewek w 1994 r. w holenderskiej szkółce A. van Nijnatten. Drzewo to osiąga 4-6 m wysokości, korona jest regularna, kulista do 4 m szerokości. Odznacza się małymi jasnozielonymi liśćmi, które są szczególnie drobne na letnich przyrostach. Kwiaty pojawiają się na przełomie VI-VII, są barwy jasnożółtej, bardzo intensywnie pachnące, miododajne. Drzewo ma wyprostowany pokrój i silnie się rozgałęzia. Zaletą lipy ‘Simone’ jest odporność na choroby i szkodniki, dlatego też idealnie nadaje się do obsadzana wąskich ulic, parkingów i placów osiedlowych. Na uwagę zasługuje fakt, że w 2000 r. została doceniona przez jury międzynarodowych targów szkółkarskich Plantarium w holenderskim Boskoop oraz w 2014 r. podczas targów ogrodniczych Gardenia.
Tilia platyphyllos ‘Zelzate’ – lipę szerokolistną
Ta odmiana została wyhodowana w Belgii, przez De Matelaer Boomkwekerijen i wprowadzona do handlu w 2005 r. Jest dużym drzewem, dorastającym do 20 m wysokości i 5-6 m szerokości, o bardzo gęstej, zwartej, regularnej, stożkowatej lub owalnej koronie. Liście są duże (6-12 cm dł.), skrętolegle, bardzo gęsto ułożone na pędach, sercowate, do niemalże okrągłych. Jesienią przybierają żółtą barwę. Żółtawe kwiaty pojawiają się pod koniec czerwca i w lipcu. Ich intensywny, słodki zapach zwabia masowo owady zapylające. Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ jest mniej wymagająca niż lipa szerokolistna, najlepiej rośnie na żyznych, świeżych, niezbyt suchych, choć przeciętnych glebach. Co więcej, odmiana ta jest też mniej wrażliwa na choroby, zasolenie podłoża oraz suche i zanieczyszczone powietrze. W miastach doskonale sprawdza się w większych zespołach zieleni np. w parkach czy zieleńcach, jako soliter lub drzewo alejowe. Nadaje się do tworzenia dość zwartych szpalerów. Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ zdobyła Brązowy Medal w Konkursie Roślinnym NOWOŚCI podczas Wystawy „Zieleń to Życie” w 2008 r.
W Szkółce Drzew i Krzewów Ozdobnych Nowacki w formie drzew szpalerowych wśród lip prowadzone są lipy drobnolistne (tilia cordata), lipy drobnolistne w odmianach ‘Erecta’, ‘Euchlora’, ‘Pallida’ oraz lipy szerokolistne (tilia platyphyllos). Wysokości całkowite szpalerów wahają się od 250 do 400 cm, natomiast pierwszy bambus od dołu znajduje się – w zależności od odmiany lipy – na wysokości od 30 do 200 cm. W zależności od potrzeb nabywców korony mogą przybierać formy prostokątów bądź kwadratów. Ceny drzew uzależnione są od wielkości szpalerów i grubości pnia drzewa prowadzonego przy szpalerze. Drzewa te nadają się do wielu zastosowań, m.in. do obsadzania tarasów i cieszą się obecnie dużą popularnością.
KRZYSZTOF NOWACKI
Od 1992 r. właściciel Szkółki Drzew i Krzewów Ozdobnych w Piotrkowie Kujawskim. Specjalizacja: produkcja drzew alejowych, krzewów liściastych w pojemnikach, materiału iglastego w pojemnikach i z gruntu, roślin żywopłotowych, traw, bylin, młodego materiału szkółkarskiego w P-9. W Związku Szkółkarzy Polskich stowarzyszony od 2000 r. Pasjonat i miłośnik zieleni.
