Rozwój zielonej branży w Polsce

Duże sieci handlowe DIY takie jak B & Q, Homebase, Wickes and Focus, które mają więcej niż tysiąc placówek detalicznych, ciężko pracowały nad atrakcyjną ofertą ogrodniczą w zeszłym roku, ponieważ sprzedaż artykułów budowlanych i narzędzi spadła z powodu recesji. Ostatnie liczby z badań Verdict pokazują, że wydatki na produkty ogrodnicze wzrosły o 10 proc. w 2009 roku, zostawiając daleko w tyle wyniki sprzedaży w sektorze DIY. W 2008 roku sytuacja przedstawiała się zupełnie inaczej – wartość sprzedaży produktów ogrodniczych wyniosła prawie 4 mld funtów, podczas gdy zysk ze sprzedaży artykułów DIY osiągnął więcej niż 8 mld funtów i już odnotowywano w tym sektorze spadek rzędu 3,1proc. Angielskie centra ogrodnicze, chcąc utrzymać zyski, kontynuują modernizację poprzez skupianie się na sektorze roślin, kompleksowej obsłudze klienta, restauracjach i oferowaniu bardziej specjalistycznych sprzętów ogrodniczych. Boom na produkty ogrodnicze, który napędzał sprzedaż w latach 2008 i 2009 ma utrzymać się przez cały 2010 rok.

Polski sektor ogrodniczy przez ostatnich kilku lat przeżywał bujny rozkwit. Szczególnie mocno rozwinęła się i w dalszym ciągu rozwija kategoria produktów ogrodniczych na balkony, dla domów z ogrodami bądź działkami. Ten imponujący progres wspiera rosnąca liczba nowych gospodarstw z przestrzenią ogrodową.
Warto nadmienić, że zmienia się również nastawienie klientów końcowych do ogrodów i czynności ogrodniczych. Po pierwsze, ogrody uprawiane w Polsce zmieniły swoją funkcję – z małych obszarów przeznaczonych pod uprawę warzyw przeistoczyły się w miejsca do spędzania wolnego czasu, spotkań na łonie natury i propagowania ekologicznego stylu życia.
Ogród coraz częściej staje się miejscem rozrywek dla znajomych lub spożywania posiłków – szczególnie latem. Trend ten w znacznym stopniu przyczynia się do zwiększenia sprzedaży sprzętu ogrodniczego i produktów do pielęgnacji zieleni.
Należy przy tym dodać, że ogrodnictwo staje się popularne we wszystkich grupach wiekowych. Tendencję tę mocno podkreślają popularne magazyny i programy telewizyjne, które radzą, jak projektować i pielęgnować nowoczesne ogrody; massmedia ogrodnicze wykreowały nową modę na dobrze utrzymane ogrody do wypoczynku w otoczeniu zieleni.
Z raportu Polskiego Związku Działkowców wynika, że ta forma aktywności i rekreacji stała się w ostatnim czasie niezwykle popularna i obecnie jest aprobowana przez młodych ludzi i rodziny, natomiast emeryci, posiadający niewielkie działki do uprawy warzyw, stanowią już liczebnie mniejszą grupę. Z artykułów prasowych poświęconych tematyce ogrodniczej wynika, że dbanie o ogród traktowane jest przez większość działkowców jako hobby. Ogromny wkład w rozwój branży ogrodniczej w Polsce miały również firmy produkujące sprzęt ogrodniczy, wyposażenie do ogrodu i produkty do pielęgnacji roślin.
Ponowne rozbudzenie w klientach końcowych zainteresowania tematyką ogrodniczą wydaje się długotrwałe i można uznać ten fakt za bardzo istotny czynnik zwiększający sprzedaż produktów i usług w sektorze ogrodniczym. Rosnąca liczba domów z ogrodami z kolei już przyczynia się do wzrostu konsumenckich wymagań dotyczących wszystkich produktów związanych z ogrodnictwem. Należy jednak przy tym nadmienić, że nowa rola ogrodów, jako reprezentatywnych części posiadłości i miejsc spotkań towarzyskich, wniesie więcej dynamizmu do całego sektora.
Trend ten nie dotyczy poszczególnych kategorii produktów, lecz ma przynieść korzyści wszystkim subsektorom obszernego rynku ogrodniczego, włączając BBQ (barbecue), na które wciąż istnieje spore zapotrzebowanie. W najbliższych latach spodziewany jest dynamiczny rozwój w sektorach wyposażenia ogrodu, produktów do pielęgnacji roślin oraz narzędzi ogrodniczych. Ponadto antycypuje się rozwój międzynarodowych sieci DIY w obszarze ogrodnictwa, ale nowe i profesjonalne centra ogrodnicze mogą z nimi konkurować.
Przy założeniu, że sytuacja ekonomiczna Polski będzie się w nadchodzących latach stabilizować, tendencje te powinny mieć pozytywny wpływ na wzrost sprzedaży wszelkich produktów ogrodniczych.
Branży ogrodniczej w Polsce nadal daleko do osiągnięcia pełni dojrzałości, lecz Euromonitor International przewiduje, że w najbliższych latach polski rynek produktów ogrodniczych stanie się jednym z najdynamiczniej rozwijających się rynków w znaczeniu podnoszenia wartości sprzedaży w skali globalnej.

Nowoczesne centra ogrodnicze nie powinny obawiać się konkurencji ze strony międzynarodowych sieci DIY. Ogrodnicze placówki detaliczne górują nad marketami remontowo-budowlanymi pod względem wykwalifikowanego, regularnie szkolonego personelu, doradztwa, jakości oferowanych produktów, a zwłaszcza materiału roślinnego. W placówkach DIY wciąż występuje duża rotacja pracowników, a priorytetem są niskie ceny produktów, dlatego oferowane przez markety artykuły ogrodnicze nie zawsze spełniają standardy jakości. To sprawia, że klienci chętniej kupują w tradycyjnych placówkach handlowych. Warto nadmienić, że na polskim rynku funkcjonuje już wiele nowoczesnych centrów ogrodniczych. Dobrze zorganizowane centrum ogrodnicze przyciąga klientów z promienia 30-40 km2.

Choć markety DIY mają przewagę reklamową nad niektórymi centrami ogrodniczymi, nadal nie są w stanie przewyższyć ich pod względem fachowej obsługi i doświadczenia w dbaniu o materiał roślinny. Tradycyjne placówki handlowe w branży ogrodniczej na ogół nie mają tak szerokiego wyboru elektronarzędzi i sprzętu, ale z pewnością dorównują międzynarodowym sieciom pod względem wyboru nawozów, podłoży i narzędzi ręcznych jak np. sekatory. Ponadto w hipermarketach typu DIY klienci nie znajdą tak szerokiej gamy środków ochrony roślin, ani zadbanych drzew, krzewów, kwiatów – tego rodzaju asortyment stanowi w sklepach remontowo-budowlanych margines. Kupujący przychodzą do centrów remontowo-budowlanych po pojedynczy zakup, natomiast w tradycyjnych placówkach handlowych dokonują kompleksowych zakupów. Bardziej obeznani klienci zwracają się też do nas z myślą o zakupie niektórych sprzętów ogrodniczych. Wiedzą bowiem, że hipermarkety nie zawsze oferują możliwość zademonstrowania ich działania, serwisu. Część autoryzowanych punktów serwisowych nie przyjmuje towarów ze sklepów remontowo-budowlanych, bo są to sprzęty niestandardowe – produkowane na zamówienie, z myślą o utrzymaniu jak najniższych cen, dlatego też ciężko dostać do nich części zapasowe.

Część właścicieli centrów ogrodniczych obawia się konkurencji ze strony sieci DIY, przejścia klientów do marketów i utraty zysków. Robert Radkiewicz, który obserwował funkcjonowanie ogrodniczych placówek detalicznych w Europie, uspokaja, twierdząc, iż mają one wiele atutów, których sklepom remontowo-budowlanym brakuje.

Marcin Fajerski: Jak, Pana zdaniem, centra ogrodnicze mogą konkurować z międzynarodowymi sieciami DIY, a tym samym uchronić się przed utratą zysków?
Robert Radkiewicz: Pierwszym wyróżnikiem centrów ogrodniczych, który świadczy o ich przewadze nad sklepami sieciowymi, jest wykwalifi kowana kadra. W marketach remontowo-budowlanych odpowiednio przeszkoleni pracownicy, dobrze znający oferowane w sklepie produkty ogrodnicze, ich zastosowanie i wymagania to rzadkość.
Kolejny atrybut centrów ogrodniczych stanowi przyjazna atmosfera, zapewnienie kupującym poczucia indywidualności, prywatności. Takie „rodzinne” podejście do klienta jest możliwe tylko i wyłącznie w centrum ogrodniczym.
Ponadto centra ogrodnicze mogą konkurować z marketami remontowo-budowlanymi poprzez oferowanie sprzedaży łączonej – tzn. kupujesz kwiaty balkonowe, a my je posadzimy w skrzynki i ziemię, które zostaną zakupione w naszym centrum – usługa gratis!
Jakimi działaniami można wspierać sprzedaż w tradycyjnych placówkach handlowych?
Sprzedaż prowadzona przez doświadczonego sprzedawcę stanowi tu najmocniejsze ogniwo pomiędzy detalistą a klientem. Dodatkowo handel w centrach ogrodniczych można wspierać poprzez publikacje, wydawanie folderów i ulotek informacyjno-promocyjnych. Ogrodnicze placówki detaliczne mogą promować się również poprzez reklamę w branżowych i hobbystycznych wydawnictwach o tematyce ogrodniczej, a także urządzać tereny zieleni przy udziale własnej lub współpracującej grupy ogrodników. Warto też pokusić się o zaoferowanie klientom usługi w zakresie projektowania ogrodów, która przy zakupionych roślinach w centrum byłaby bezpłatna.
Czego mogą spodziewać się w najbliższych latach detaliści związani z branżą ogrodniczą?
Zainteresowanie terenami zieleni i otoczeniem wzrasta z roku na rok, tym samym spodziewać możemy się większej rotacji roślin ozdobnych i wszelkich artykułów towarzyszących, począwszy od podłoży, poprzez narzędzia i nawozy, a na dodatkach i gadżetach dekoracyjnych skończywszy.
Ten wzrost zainteresowania zawdzięczamy zwiększającej się świadomości odnośnie organizacji terenów zieleni, zasobniejszemu portfelowi inwestora, który, budując dom, myśli już o urządzeniu jego otoczenia, co jeszcze kilka lat temu nie było tak oczywiste.