Kulki ziemi pokryte mchem z rosnącą w środku rośliną, znane w Japonii jako kokedama, zdobywają świat. Wszystko za sprawą holenderskiego artysty Fedora van der Valka, który rozpowszechnił w Europie ideę string garden, czyli podwieszania roślin na sznurkach
Tekst: Michał Gradowski
Nie masz ani ogrodu, ani tarasu, ani balkonu? A na domowym parapecie i podłodze brakuje miejsca na rośliny? Nic straconego. Można je powiesić pod sufitem i w dodatku bez doniczki. Wystarczy jedno wolne popołudnie, aby kolekcję domowych roślin zmienić w efektowną, niebanalną aranżację.
Kokedama made in Japan
Sztuka botaniczna zwana kokedamą, czyli uprawa roślin bez pojemników w kulkach ziemi pokrytych mchem, jest bardzo popularna w Japonii. Odpowiednio przygotowane kule, w których rośnie roślina można położyć na podstawku, talerzu czy tacy. Trudno o prostszy, a jednocześnie tak niebanalny element dekoracyjny. Chociaż mówiąc o kokedamie często ironicznie używa się sformułowania „bonsai dla ubogich”, za sprawą Fedora van der Valka sztuka ta trafiła na salony – do nowoczesnych, designerskich wnętrz i sklepowych witryn.
Ten holenderski artysta i miłośnik roślin wykorzystał ideę podwieszenia roślin na sznurkach (z ang. string garden) trochę przez przypadek. Do tworzonych przez siebie animacji chciał wykorzystać trójwymiarową pajęczą sieć pokrytą mchem i trawą. Od tego pomysłu płynnie przeszedł do kokedamy, nie znając japońskiego pierwowzoru. Dzięki projektom van der Valka – jego eksperymentom z różnymi roślinami i efektownymi, udostępnianymi powszechnie zdjęciami – wiszące rośliny stały się popularne nie tylko w Holandii, ale także m.in. w Stanach Zjednoczonych. W minionym roku zastosowanie tego pomysłu można było oglądać na największych europejskich wystawach, m.in. Hampton Court Palace Flower Show w Londynie.
Zrób to sam
Jakie rośliny najlepiej nadają się do zawieszenia na sznurku? Zdaniem van der Valka, pelargonie, asparagusy, cytrynowe krzewy i drzewka, a także wszystkie
kwiatowe cebule. Problemy miał dotychczas tylko z makami – swoimi ulubionymi kwiatami. Powieszenie rośliny na sznurku nie jest trudne (patrz instrukcja: kokedama krok po kroku). Także jej późniejsza pielęgnacja nie należy do skomplikowanych. Roślinę można zraszać spryskiwaczem, a raz na trzy dni zanurzyć kulę z systemem korzeniowym w naczyniu z wodą.
Choć, jak przyznaje van der Valk, rośliny uprawiane na sznurkach rosną mniej intensywnie niż te w doniczkach, to i tak trzeba być czujnym oraz odpowiednio regulować linki.
Kokedama krok po kroku:
1. Wsypujemy do naczynia podłoże torfowe i akadamę (podłoże do bonsai) w proporcjach ok. 2/1
2. Dodajemy wodę i mieszamy do uzyskania konsystencji gliny
3. Formujemy kulę
4. Wyjmujemy roślinę z doniczki i ostrożnie usuwamy podłoże
5. W uformowanej kuli robimy otwór i wkładamy roślinę do środka
6. Kulę oblepiamy mchem, a następnie mocno owijamy sznurkiem
7. Gotową kokedamę można położyć na tacce lub powiesić pod sufitem
