Piwonie to ciekawa grupa roślin licząca od 33 do 40 gatunków naturalnie występujących w strefie klimatu umiarkowanego oraz zwrotnikowego Azji Centralnej i Wschodniej oraz w rejonach Morza Śródziemnego, aż po Kaukaz i Zakaukazie. Mniej znane, ale bardzo cenne i warte szerszej popularyzacji są odmiany piwonii krzewiastej, charakteryzujące się egzotycznym wyglądem i spektakularnie pięknymi kwiatami
dr Wiesław Szydło, wiceprezes ZSZP
Piwonie mogą być bylinami, półkrzewami lub krzewami. W Polsce najpopularniejsze w uprawie są gatunki bylinowe, czyli przede wszystkim piwonia chińska (Paeonia lactiflora) i jej liczne odmiany, a także piwonia lekarska (P. officinalis). Warte uwagi są odmiany piwonii krzewiastej (P. suffruticosa). Rośliny te były uprawiane i selekcjonowane przez ponad 2000 lat w Chinach oraz przez 1000 lat w Japonii, stąd wiele dostępnych współcześnie odmian nosi dziwne i trudne do wymówienia dla nas azjatyckie nazwy.
Piwonie krzewiaste są krzewami o zdrewniałych pędach, pokrytych brązowoszarą korą, oraz sezonowym ulistnieniu. Rosną powoli osiągając ok. 1,5 m wysokości. Ich liście są zwykle podwójnie złożone, jasno lub ciemnozielone. Pojedyncze pąki kwiatowe tworzą się wiosną na szczytach młodych przyrostów. Kwiaty mogą być pojedyncze, półpełne lub pełne. U niektórych odmian w pełnym rozkwicie osiągają niemal 20 cm średnicy. Kwiaty są obupłciowe, zbudowane z 5 centralnie umieszczonych słupków o czerwonych znamionach oraz otaczających je gęstym wieńcem żółtych pręcików w liczbie od 100 do ponad 200. Płatki korony są okrągławe lub jajowate, często nieregularnie powcinane na szczycie, w zależności od odmiany białe, różowe, czerwone, purpurowe lub żółte. Po kwitnieniu słupki przekształcają się w owoce, pękate, zielone wielomieszki, które po dojrzeniu brązowieją i pękają, uwalniając kuliste, czarne nasiona. Niestety uzyskane z siewu rośliny nie powtarzają cech odmian matecznych, dlatego piwonię krzewiastą rozmnaża się przez szczepienie na korzeniach piwonii chińskiej lub lekarskiej. Ze względu na długotrwały i skomplikowany sposób rozmnażania piwonie krzewiaste są znacznie droższe od piwonii bylinowych.
Piwonie krzewiaste są dobrze przystosowane do uprawy w polskich warunkach klimatycznych i mogą być z powodzeniem sadzone na terenie całego kraju. Rośliny te preferują gleby o obojętnym, a nawet zasadowym odczynie, przepuszczalne, głęboko uprawione, umiarkowanie wilgotne. Piwonie krzewiaste warto sadzić w taki sposób, by miejsce szczepienia znalazło się na głębokości ok. 10 cm. Dzięki temu rośliny będą w stanie wytworzyć także własne korzenie. Rośliny lubią miejsca słoneczne, ale sadzone w półcieniu kwitną znacznie dłużej. Uprawiane w ogrodzie są rzadko atakowane przez choroby czy szkodniki.
